Doktorların %95’i interneti kullanıyor, hastaların %41’i medikal bilgiyi internette arıyor

Günlük yaşamın vazgeçilmezi olan internet ve sosyal medyanın Türk hastaları ve doktorları tarafından hangi oranda ve düzeyde kullanıldığını saptamak üzere yapılan araştırmanın sonucu, doktorların %95’inin internette aktif olduğunu ve zamanlarının %47’sini bilimsel araştırmalara ayırdıklarını ortaya koydu.^1,2

Boehringer Ingelheim Türkiye, Klinik Kalite ve İlaç Güvenliliği Departmanı tarafından hazırlanan 604 doktor ve 1204 hastayı kapsayan araştırma, bu yıl İstanbul’da gerçekleşen 11. IsoP Kongresi’nde 2 adet poster sunumu ile yer aldı. Araştırmada, internetin ve sosyal medyanın, Türk sağlık çalışanlarının ve hastaların sağlık ve ilaçların yan etkileri hakkında bilgilere erişmesi üzerindeki etkileri gösterildi.

Araştırmadan çıkan sonuçlara bakıldığında doktorların günlük pratiklerine en fazla katkıda bulunan bilgi kaynaklarının “bilimsel toplantılar” ve “medikal yayınlar/makaleler” olduğu görülüyor. İnternetteki medikal içerikli siteler ise ilaç etkililiği ve yan etkileri hakkında bilgi kaynakları sıralamasında üçüncü sırada yer alıyor. Doktorlar için ilaç firmalarının tıbbi mümessilleri de hâlâ önemli bir bilgi kaynağı olarak görülüyor. Araştırmada, doktorların en az takip ettiği bilgi kaynaklarının ise “ilaç şirketlerinin web siteleri” olduğu ortaya çıktı.

Araştırmaya göre Türk hastalar, medikal bilgiye çeşitli kaynaklardan ulaşıyor. En çok danışılan (%98) ve en çok tercih edilen (%81) bilgi kaynağı doktorlar ve eczacılar (%92 ve %11). Aynı zamanda sağlık çalışanı olmayan ve bilimsel medikal dayanağı olmayan başka kaynaklara da geniş ölçüde başvuruluyor. Diğer kaynaklar arasında en yüksek yüzdeleri ise yakın akrabalar-arkadaşlar (tanıdıklar), TV ve internet (sırasıyla %63, %45, %41) alıyor.

Araştırmadan çıkan bir diğer ilginç sonuç da, internet kullanıcılarının hemen hemen tamamının aynı zamanda sosyal ağ takipçileri (%97) olduğunun belirlenmesi oldu. Facebook, sağlıkla ilgili konularda interneti bilgi kaynağı olarak kullanan ve katılımcılarının büyük çoğunluğunun sık ziyaret ettiği bir sosyal ağ sitesi olarak dikkat çekiyor. Bu kanalı oldukça uzak bir arayla YouTube takip ediyor (%54).

Araştırmada, bir ilaç yan etkisiyle karşılaştıklarında ilaçların hasta kullanım kılavuzuna bakan Türk hastaların oranı %72 olarak tespit edilmiş. Hastaların yarısı kendi doktoruna veya eczacısına danışıyor (sırasıyla %54 ve %45). Hastalar için sağlıkla ilgili konularda internet bir kaynak olarak gösterilmesine rağmen, yan etkilerle karşılaşıldığında konuyla ilgili internetten arama yapmak listenin alt sıralarında yer alıyor.

Türk hastalar, sağlıkla ilgili bilgileri aramak için interneti tercih ediyorlar. Sağlıkla ilgili konular için internet kullanımının temel amacı; hastalıklar hakkında (%42) ve ilaç etkinliği hakkında (%40) bilgi edinmek. İnternet, doktorlar hakkında ve ilaçların yan etkileri hakkında bilgi edinmek amacıyla da kullanılıyor. Sosyal ağ takipçileri, sosyal ağ siteleri aracılığıyla gidilmesi gereken uzmanlık alanları, tedavi yolları, ilaçlar veya yan etkileri hakkında tavsiyelerde bulunduklarını (%32) ya da öneri aldıklarını (%40) ifade ediyorlar.

Anket katılımcıları, sosyal ağları başkalarının medikal sorunlar konusundaki deneyimlerini öğrenmek için de kullanıyor. Araştırmada katılımcıların en çok tavsiye aldıkları konu “bir hastalık hakkında bilgi” (%66) oldu.

Referanslar

1. Yelda Arıkan ve Taylan Benker, “Internet and Social Media Impacts on Turkish Health Care Professionals’ Reaching Health and Drug Side Effect Related Information”, Drug Saf, 2011;(34)10:1002-pp206
2. Taylan Benker ve Yelda Arıkan, “Turkish Patients’ Use of Internet and Social Media for Health Care and Drug Side Effect Information”, Drug Saf, 2011;(34)10:1003-pp207